‘Wat mijn superkracht is? Dat ik bi-cultureel ben!’

Ik ben opgegroeid in een mix van culturen, namelijk Hindoestaans, Surinaams en Nederlands. Zo heb ik de normen en waarden van het Hindoeïsme meegekregen, de eetgewoonte en omgangsvormen van Suriname en leerde ik hoe ik me “moet” gedragen in een Nederlandse cultuur.

Wellicht denk je “moet” gedragen? Ja, zo heeft het vaker voor mij gevoeld. Het gevoel dat ik me moest aanpassen om mee te mogen doen; zodat ik niet “raar” gevonden werd, dat ik ook gekozen werd tijdens gym en werd uitgenodigd voor de verjaardag van een klasgenootje. Als mens, laat staan als kind, wil je ergens toe behoren. De term belonging, die ik ook gebruik in de Inclusieve organisatie, komt hier dicht bij.

Thuis spraken we alleen Nederlands, zo wilde mijn ouders ervoor zorgen dat we de taal goed beheerste. Mijn herinneringen van het eten zijn vooral de geur door het huis, de hoeveelheid eten dat er was, de smaken van verschillende specerijen en de lekkere hapjes. Als er visite kwam maakte mijn moeder altijd de lekkerste hapjes en maaltijden. Van gevulde ei, pasteitjes, bojo, lapis, nasi en roti met kip. Nederlands eten deden we niet als er visite was, maar als gezin. Denk dan aan stampot, met peper erbij ;).

In mijn jonge jaren heb ik het opgroeien met verschillende culturen ervaren als uitdaging. De uitdaging voor mij zat er vooral in dat ik voelde dat ik moest wisselen van hoe ik me gedraag als een situatie verandert. Pas jaren geleden leerde ik dat dit een term is die veel bi-culturelen ervaren, namelijk code-switching.

Precies door het code-switchen, pas ik me makkelijker aan een situatie aan en aan mijn gesprekspartner. Wel heb ik geleerd om authentiek te zien en dicht. bij mezelf te bijven. Bi-cultureel zijn heeft me geleerd om beter naar mensen te luisteren, om empathische te zijn, flexibel te handelen in situaties en minder vooroordelen te hebben. Wellicht denk je, vooroordelen verminderen? Dit doe ik vooral door vragen te stellen. Want dan leer ik meer over de persoon, de drijfveren en bijvoorbeeld in een zakelijke setting: welke stappen iemand heeft ondernomen om te staan waar je staat. Deze verhalen zijn zo belangrijk, dit laat niet alleen iemands talent zien. Maar ook de weerbaarheid, inlevingsvermogen en daadkracht.

Momenteel is 25% van de Nederlandse bevolking bi-cultureel. In 2050, zal dit 40% zijn (1e of 2e generatie). Dat zet me weleens aan het denken. Wat als we allemaal leren om te code-switchen? Zodat we leren om de verbinding te maken als we ons allemaal een beetje aanpassen. En niet dat we dit alleen vragen van de persoon die we als “anders” zien.

Deze column is geschreven door Madhu Mathoera, Auteur van het boek De Inclusieve Organisatie en oprichter van De Inclusieve Organisatie. Elke 2 weken deelt zij haar column in de nieuwsbrief. Wil je haar inzichten, handige tips en tools ontvangen ? Schrijf je dan op de homepage in voor de nieuwsbrief.